Trwa proces dekarbonizacji sektora ciepłownictwa systemowego w Polsce. Minione dwanaście miesięcy obfitowało w szereg ważnych dla branży wydarzeń, które zdeterminują jej funkcjonowanie w najbliższych latach. Sytuację w ciepłownictwie systemowym w Polsce podsumowało Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych, podczas organizowanego dla dziennikarzy śniadania prasowego.
Wśród kluczowych wydarzeń, które miały miejsce w 2023 r. i będą wpływać na kierunki transformacji polskich elektrociepłowni w obecnej dekadzie, PTEZ wskazało między innymi na:
- finalizację prac nad rewizjami dyrektyw ETS, EED, RED i EPBD (w przypadku EPBD – wypracowanie politycznego uzgodnienia na etapie trilogów),
- wdrożenie zmian wynikających z nowelizacji rozporządzanie taryfowego dla ciepła,
- implementacja dyrektywy RED II,
- zmiany w mechanizmie osłonowym dla odbiorców końcowych ciepła systemowego.
– Sektor ciepłownictwa systemowego w Polsce jest co do zasady największym w Unii Europejskiej, stąd jego transformacja w kierunku nisko- i zeroemisyjności stanowi szczególne wyzwanie. W 2023 r. PTEZ aktywnie działało na forum krajowym i unijnym, aby formułować postulaty dotyczące kierunku dekarbonizacji, biorąc pod uwagę uwarunkowania techniczne, ekonomiczne i rynkowe, a także konieczność zagwarantowania odbiorcom dostaw ciepła po akceptowalnych cenach i ochronę ich portfeli, przed próbami przerzucenia na nich całego kosztu transformacji – podkreśliła D. Jeziorowska, dyrektor PTEZ.
Polskie ciepłownictwo w 2023 r. uzyskało dostęp do finansowania kosztownych procesów inwestycyjnych i modernizacyjnych. Uruchomiono między innymi środki dla ciepłownictwa w ramach Funduszu Modernizacyjnego. Prowadzono intensywne prace nad programami wsparcia, rozporządzaniami pomocowymi oraz kryteriami wyboru projektów w ramach programów FEnIKS, FENG, które będą stanowiły ważne źródło finansowania realizacji inwestycji w systemach ciepłowniczych na terenie całego kraju.
– Nie brakuje również wyzwań stojących przed sektorem, na które w 2024 r. trzeba będzie odpowiadać, jak również odpowiednio na nie reagować. Z jednej strony kluczowym elementem będzie wydzielenie aktywów węglowych ze spółek energetycznych, aby ułatwić im realizację inwestycji w kierunku zero- i niskoemisyjności. Jest to bardzo ważna kwestia, która dotyczy przede wszystkim systemów ciepłowniczych w dużych miastach, w których proces transformacji będzie najtrudniejszy i najbardziej złożony – wskazuje Dorota Jeziorowska. – Z punktu widzenia prawodawstwa krajowego istotne będzie wypracowanie odpowiednich rozwiązań legislacyjnych implementujących zmienione dyrektywy EED, RED, EPBD, ETS oraz IED. To one bowiem będą determinować przyszłość ciepłownictwa systemowego i stanowić o skuteczności procesu transformacji.
Wśród istotnych dla branży kwestii, PTEZ wskazuje również na konieczność dalszego promowania technologii „Power to heat”, zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym, na którym również będzie skupiała się działalność Towarzystwa w roku 2024.
PTEZ podsumowało również 2023 r. w działalności Towarzystwa. W maju 2023 r. organizacja zaprezentowało raport wraz z rekomendacjami „Ocena wpływu rozstrzygnięć unijnego pakietu „Fit for 55” na transformację sektora ciepłownictwa systemowego w Polsce”. PTEZ wskazało w nim, że „sprostanie wymaganiom unijnego pakietu „Fit for 55” będzie wymagało, w przypadku Polski, w zależności od scenariusza poniesienia nakładów łącznie na poziomie – od 276 mld zł do 418 mld zł”.
– Minione dwanaście miesięcy to również dwie kampanie informacyjno-edukacyjne realizowane przez PTEZ. Inicjatywa „Liczy się ciepło”, której głównym celem było zachęcenie Polaków do optymalnego gospodarowania ciepłem w mieszkaniach. Natomiast rozpoczęta jesienią 2023 r. kampania „Energia Naprawdę” miała zainspirować Polki i Polaków do walka z fake newsami i przyczynić się do wzrostu poziomu wiedzy społecznej na temat funkcjonowania elektroenergetyki i ciepłownictwa – dodaje dyrektor PTEZ.
