Szanowni Państwo,
Tegoroczny raport Polskiego Towarzystwa Energetyki Cieplnej poświęciliśmy w całości integracji sektora elektroenergetycznego z sektorem ciepłowniczym (tzw. sector coupling). To zagadnienie niezwykle istotne w kontekście prognozowanej przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) luki mocowej w nadchodzących latach, okresowych nadwyżek produkcji energii elektrycznej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE), a także kierunku transformacji ciepłownictwa systemowego.
Sprostanie wymaganiom unijnego pakietu „Fit for 55” wymaga od sektora ciepłowniczego nowego podejścia doprowadzenia działalności oraz określenia możliwych kierunków współpracy z elektroenergetyką. Kluczowe znaczenie mają tu m.in. kogeneracja ‒ czyli jednoczesna produkcja energii elektrycznej i ciepła ‒ oraz technologie Power to Heat, umożliwiające wykorzystanie nadwyżek energii z OZE w KSE do produkcji ciepła. Takie rozwiązania przyczyniają się do głębszej integracji sektorów, a tym samym zwiększają bezpieczeństwo energetyczne Polski, poprawiają sprawność wykorzystania paliw oraz efektywność przetwarzania
energii pierwotnej, przy równoczesnym ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych. To także realny scenariusz dla osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.
Niewątpliwym atutem sector coupling jest dostępność już dziś technologii takich jak kogeneracja gazowa, pompy ciepła, kotły elektryczne, magazyny ciepła czy inteligentne systemy zarządzania popytem. Technologie te stanowią fundament dla budowy stabilnych dostaw energii i przystępnych cen ciepła systemowego w nadchodzących dekadach. Zgodnie z analizami eksperckimi PTEC, przedstawionymi w raporcie, zmienny koszt wytworzenia ciepła przy optymalnej pracy jednostek kogeneracyjnych i elektrycznych źródeł ciepła wynosi 30 PLN/GJ. Dla scenariusza opartego na węglu wartość ta była o 16% wyższa, natomiast w wariancie bez kogeneracji ‒ aż o 143%. Wyniki te wskazują na potrzebę dywersyfikacji źródeł wytwórczych oraz ich eksploatacji zgodnie z sygnałami rynkowymi.
Aby jednak możliwa była realizacja scenariusza integracji sektorów przedstawionego w niniejszym raporcie, niezbędne jest wprowadzenie odpowiednich zmian regulacyjnych. Warto również pamiętać, że pełna integracja rynków będzie możliwa wyłącznie przy szerokim dostępie do instrumentów finansowych i mechanizmów pomocowych wspierających inwestycje dekarbonizacyjne, których wartość ‒ według szacunków PTEC ‒ może wynieść od 299 do 466 mld zł do 2050 r., w zależności od przyjętego scenariusza. Traktując sector coupling zarówno jako szansę, jak i wyzwanie dla sektora ciepłownictwa systemowego, wyrażam nadzieję, że wnioski i rekomendacje zawarte w Raporcie staną się podstawą do ożywionej dyskusji nad nowym modelem rynku energii.
Życzę Państwu udanej lektury!
Dariusz Marzec
Prezes Zarządu
Polskiego Towarzystwa Energetyki Cieplnej
